Interieur Rozet: een kast vol kennis
Rozet is de nieuwe thuisbasis voor de Bibliotheek, het Kunstbedrijf, de Volksuniversiteit, toArt de kunstuitleen, café-restaurant Momento en het Erfgoedcentrum. Het interieur van Rozet is ontworpen door architectencollectief deMunnik-deJong-Steinhauser in samenwerking met Evelyne Merkx, Merk X en is bekroond met de ARC14 Interieur Award .
Het gebouw, ontworpen door Neutelings Riedijk architecten, is verkozen tot Beste gebouw van Nederland 2014.
Positieve impuls
Zoals veel Nederlandse gemeenten heeft ook de gemeente Arnhem de afgelopen jaren fors moeten bezuinigen op kunst en cultuur. Om kosten te besparen, maar vooral ook vanuit de overtuiging dat culturele instellingen samen meer kunnen betekenen dan ieder apart, zijn de Bibliotheek, het Kunstbedrijf, de Volksuniversiteit, toART de kunstuitleen, café-restaurant Momento en het Erfgoedcentrum samengebracht in één gebouw. Het interieurontwerp in Rozet onderstreept deze gedachte en laat zien hoe vormgeving de slagkracht van samenwerkende organisaties kan bevorderen. Daarnaast schept het interieur voorwaarden voor een levendige publieke ruimte; deMunnik-deJong-Steinhauser heeft met Merk X een prikkelende omgeving gecreëerd waarin iedereen zich thuis voelt. Zo geeft Rozet een positieve impuls aan de buurt die in het verleden nogal eens werd bestempeld als ‘moeilijk’.
Het project
Rozet is eigenlijk niet één project, maar zes projecten in één. De verschillende instellingen hebben ieder hun eigen programma en identiteit, samengebracht onder één dak. Het ruimtelijk ontwerp geeft vorm aan de individuele eisen, maar creëert tegelijkertijd voldoende ruimte voor de instellingen om elkaar te versterken en aan te vullen. Het ontwerp is gebaseerd op een sterk en consistent doorgevoerd concept dat uitdrukking geeft aan het gebouw als een kast vol kennis. Het erfgoedcentrum, het café-restaurant en de bibliotheek zijn voorzien van verschillende speciaal ontworpen kasten, die uiteenlopende functies hebben.
Andere terugkerende elementen zijn de buisvormige lichtarmaturen, ontwikkeld in samenwerking met lichtontwerper Joost de Beij, en tweedehands, opnieuw gestoffeerde meubels die bijdragen aan een fijne huiskamersfeer. De tactiele eigenschappen van materialen spelen een belangrijke rol in de beleving van de ruimten. Alle facetten – van ruimtelijke beleving tot materiaalgebruik, verlichting en grafische vormgeving – zijn consistent toegepast, waardoor een helder en evenwichtig totaalbeeld ontstaat. De Bibliotheek, het Erfgoedcentrum, het Kunstbedrijf en de Volksuniversiteit zijn daarnaast uitgerust als prikkelende informatiecentra en verleiden bezoekers vaak langer te blijven dan ze van tevoren hadden gedacht. Dat alles maakt van Rozet een levendige ontmoetingsplek waar zeer uiteenlopende doelgroepen zich thuis voelen.
Loopstraat
De verschillende functies van Rozet zijn met elkaar verbonden door een tweehonderd meter lange trap die bezoekers vanaf de straat naar binnen leidt. Deze zogenoemde loopstraat - ontworpen door Neutelings Riedijk architecten – begint in de kelder, en voert via het café-restaurant op de begane grond naar de bibliotheek op de eerste en tweede verdieping. Op de derde verdieping verbreedt de trap zich tot een plein waar verschillende functies samenkomen. Hier vind je de kunstuitleen, de tijdschriften en kranten van de bibliotheek, studieplekken en een koffiebar. Het speciaal ontworpen tijdschriftenrek, vervaardigd uit draadstaal, hangt als een voile voor de wand en gaat over in het schilderijenrek in de ruimte van toART, de kunstuitleen.
De stoelen, tafels en banken zijn verplaatsbaar waardoor er ruimte voor lezingen en voorstellingen kan worden gecreëerd. Opgevat als flexibel element, geeft het plein gebruikers mogelijkheden om elkaar aan te vullen en te versterken. De loopstraat gaat verder langs de lokalen en lesruimten van het Kunstbedrijf en de Volksuniversiteit, en eindigt in het auditorium. Op de vijfde verdieping is er een dakterras met uitzicht over de stad.
Kaderwand
De loopstraat wordt aan één zijde geflankeerd door een zogenoemde kaderwand. Deze is opgebouwd uit met eikenhouten lijsten omgeven vitrines en vormt de ruggengraat van het gebouw. De vitrines tonen wisselende tentoonstellingen over actueel Arnhem, ingericht door de instellingen zelf. De lichtbakken, beeldschermen, lichtkranten, magnetische kasten en draaiende cilinders kunnen naar wens van de gebruikers ingevuld en geregeld worden.
Erfgoedcentrum
Na binnenkomst in Rozet kan de bezoeker drie kanten op. De weg naar beneden, voert naar het Erfgoedcentrum, waar een semi-permanente expositie over het verleden en heden van Arnhem te zien is. Het interieur geeft uitdrukking aan een nieuwe samenwerking tussen een museum (collectie) en bibliotheek (naslagfunctie). Het is een uitnodigende, publieke ruimte waarin ook voldoende plek is voor concentratie en intimiteit. Een speciaal ontworpen vitrinesysteem, bestaande uit grote bronvitrines en kleinere opzetvitrines, biedt verschillende mogelijkheden om de erfgoedcollectie te exposeren. Erboven hangen AV-schermen met filmpjes die de tentoongestelde objecten verbinden met belangrijke personen uit Arnhem en omgeving.
Rondom de museale middenruimte is een verdiepende laag met extra informatie en studieplekken voor archiefonderzoek. Deze verdiepende laag bestaat uit kastenwanden met doorkijkjes, vitrines, zitjes en ingebouwde ‘tabbladen’ die het archief-materiaal in thema’s opdelen. Het bovenste gedeelte van deze wandhoge kasten is gemaakt van translucent acrylaat waarop de tijdlijn van de expositie is weergegeven.
Bibliotheek
Het interieur op de tweede en derde verdieping wordt gekenmerkt door lichte kleuren en tactiele materialen. Alle kasten zijn speciaal ontworpen voor Rozet. De vloeren worden omarmd door misschien wel de langste boekenkast ter wereld. Deze gevelkast vouwt zich om de ramen en sluit naadloos aan op het ritme van de gevel. Het levert een bijzonder beeld op waarin de boeken worden afgewisseld met diffuus naar binnen vallend daglicht. Bovendien zijn alle schappen verstelbaar, wat het mogelijk maakt om afwisselend de rug of de omslag te tonen. De vrijstaande kasten in wit geperforeerde staal vormen een mooie aanvulling op de massief eikenhouten vloeren en betonnen gevels. Het gehele kleurenpalet is ingetogen, veel wit, grijs, zwart en natuurlijke houttinten, met hier en daar een fluorescerend rood accent om de informatiepunten aan te geven. De betonnen kernen zijn functioneel gebruikt en voorzien van zogenoemde ‘kernkasten’.
De diverse plekken om te studeren, (voor) te lezen en te spelen, beantwoorden aan de behoeften van verschillende doelgroepen. Er zijn studiecabines, studieschermen, tafels en werkbladen. Kinderen vermaken zich in de kinderhoek, waarin met ingetogen kleuren en zachte materialen, een warme, geborgen sfeer is gecreëerd. Er is een wand met gestoffeerde, ronde nissen en een mini tribune waar de allerkleinsten zich kunnen nestelen voor een voorleessessie. Voor de meer avontuurlijke boekenwurmen is er een ‘kraaiennest’ en een glijbaan die de twee verdiepingen met elkaar verbindt.
Het boekenmagazijn van weleer is in Rozet getransformeerd in een prikkelende omgeving die uitnodigt tot ontdekken en bezoekers verleidt om langer te blijven – en dat geldt ook voor het Erfgoedcentrum, het Kunstbedrijf en de Volksuniversiteit.
‘Bezoekers voelen zich meteen welkom’
Ria Oudega, directeur van de Bibliotheek, waardeert vooral de prettige huiskamersfeer die Rozet onmiskenbaar een (t)huis van de stad maakt. ‘Bezoekers voelen zich meteen welkom. Of ze nu komen om koffie te drinken, in de archieven te duiken of een krantje te lezen, ze blijven vaak langer dan ze van tevoren hadden gedacht. Voor een groot deel is dat toe te schrijven aan de vele lees-, studeer- en zitplekken die zijn gecreëerd. Daarnaast schept het interieur voor de gebruikers volop mogelijkheden om het aanbod aan activiteiten te verbreden, te verrijken en te verdiepen. Vooral bewonderingswaardig vind ik hoe de ontwerpers in Rozet, wat toch een vrij groot en massief gebouw is, een warme en intieme sfeer hebben weten te creëren, die een onweerstaanbare aantrekkings-kracht uitoefent op diverse groepen bezoekers.’
download hier projectinformatie
interieurarchitect
Architectencollectief deMunnik-deJong-Steinhauser in samenwerking met Evelyne Merkx, Merk X
architect
Neutelings Riedijk architecten
opdrachtgever
participanten
Bibliotheek Arnhem / Erfgoedcentrum Arnhem / Kunstbedrijf Arnhem / Volksuniversiteit Arnhem / toArt de kunstuitleen Arnhem / café-restaurant Momento
adres
Kortestraat 16, Arnhem
oppervlakte
12.000 m2, 6 verdiepingen
In samenwerking met
Licht Joost de Beij - Lichtadvies
Ingenieursburo Linssen - Adviseur installaties
DGMR - Bouwfysica en Akoestisch advies
fotografie